In Frjemdling yn Jeruzalem

Twéé primeurs bij Fryske passy In frjemdling yn Jeruzalem

Op 12 en 13 april voert kamerkoor Hortus Vocalis met orkest en solisten de Friestalige passie In frjemdling yn jeruzalem uit in Franeker en in Heerenveen. Dit jaar wordt het stuk voor het eerst licht-scenisch uitgevoerd, waardoor het verhaal van de passie nog intenser tot zijn recht komt. De tweede primeur is, dat de rol van de evangelist – traditiegetrouw door een tenor vertolkt – dit jaar gezongen wordt door een sopraan.

De tijd vóór Pasen is de tijd van passiemuziek – ook in Fryslân. We denken dan vaak aan Mattheus- en Johannespassion van J.S. Bach, maar sinds 2022 bestaat de Friestalige passie In frjemdling yn Jeruzalem – De passy fan in sjenner. Dit stuk van componist Gerben van der Veen en Friese auteur Eppie Dam vertelt het verhaal van de kruisdood van Jezus, zijn opstanding en zijn ontmoeting met de Emmaüsgangers.  Librettist Eppie Dam putte voor zijn weergave van het lijdensverhaal uit alle vier de evangeliën.

Scenische uitvoering
Het stuk ging in 2022 in première en werd opnieuw uitgevoerd in 2023, maar het was niet de bedoeling dat het bij enkele uitvoeringen bleef. In 2025 wordt de nieuwe traditie voortgezet, dit keer met een ‘licht-scenische’ uitvoering. Dat wil zeggen dat koor en solisten delen van het stuk uit het hoofd zingen en dat regisseur Janneke de Haan is aangetrokken om de uitvoering te voorzien van theatrale elementen. “Een nieuwe uitdaging voor het koor, maar de interactie tussen zangers en publiek wordt daardoor groter, en het verhaal van de passie krijgt zo nog meer zeggingskracht”, zegt dirigent Gerben van der Veen.

Tweede primeur
Door omstandigheden kan de tenor die de partij van de evangelist/ferteller zou vertolken, niet komen zingen. De rol zal worden overgenomen door sopraan Elizabeth Kooy. Dat is bijzonder, omdat het vanaf de vroege middeleeuwen tot op de dag van vandaag gebruikelijk is, dat de rol van verteller in de passiespelen een man is, een tenor.
De regisseur heeft ervoor gekozen om de verteller neer te zetten als journalist. En dat kan natuurlijk ook heel goed een vrouw zijn. Die keuze past wonderwel bij de passie. Auteur Eppie Dam breekt op verschillende plekken in het verhaal een lans voor de kracht van vrouwen. Zij zijn standvastiger dan bijvoorbeeld Judas en Petrus. Ze maken een vuist, staan op tegen het eeuwige bloedvergieten en zingen een lied van geloof, hoop en liefde. In die context is het passend, én voor het eerst, dat nu óók de verbindende rol van de verteller in het stuk door een vrouw zal worden vertolkt.
Bestel nu kaarten!